Wat is psychotherapie?

Psychotherapie is een effectieve gespreksbehandelmethode voor psychische stoornissen en problemen.
Gesprekken tussen de cliënt(-en) en de deskundige hulpverlener staan centraal.
De cliënt kan een individu, een (echt-)paar, een gezin of een groep zijn; kind, volwassene of oudere. De behandelingen zijn kort als het kan en langer durend als dat nodig is, omdat bij sommige ernstige psychische problemen het belangrijkste effect van de behandeling pas na ongeveer een jaar te behalen is.

Doel

Het doel van psychotherapie is het oplossen of verminderen van psychische klachten dan wel het beter hanteerbaar maken van deze klachten.
Daarbij is de inzet van de cliënt even belangrijk als de deskundigheid van de psychotherapeut.
Het resultaat is afhankelijk van de aard van de problemen en iemands eigen mogelijkheden. 

In sommige gevallen zijn problemen volledig of grotendeels te verhelpen; in andere gevallen is dat niet haalbaar, maar kan, met behulp van psychotherapie, de cliënt de problemen beter hanteren.

Soorten

Een psychotherapeutische behandeling kent een vaste systematiek of consistentie in het hanteren van de therapeutische relatie met de cliënt. Dit kan op vele manieren vorm krijgen.
Zo kan psychotherapie worden gegeven als ‘individuele’ psychotherapie, een groepspsychotherapie of een systeembehandeling.

Wanneer psychotherapie?

Psychotherapie is volgens de richtlijnen onlosmakelijk verbonden aan behandeling van angst-, stemmings- en persoonlijkheidsstoornissen bij kinderen, volwassenen en ouderen met zowel enkelvoudige als meervoudige, complexe psychische problematiek en vaak persoonlijkheidsproblematiek.
Het wetenschappelijk onderzoek naar de werking van psychotherapie laat zien dat psychotherapie vaak effectief is en bij persoonlijkheidsproblematiek zelfs effectiever dan medicatie.

Wat is een psychotherapeut?

De psychotherapeut werkt in een instelling voor geestelijke gezondheidszorg of in in een zelfstandige praktijk. Hij of zij is een professional die zich richt op behandeling van patiënten met complexe problematiek, veelal meervoudige problematiek, persoonlijkheidsproblematiek of een combinatie van beide.
De psychotherapeut is in de geestelijke gezondheidszorg aanvullend ten opzichte van de gezondheidszorgpsycholoog, de klinisch psycholoog, de klinisch neuropsycholoog en de psychiater.
Een psychotherapeut is goed opgeleid in het interpreteren van informatie over de patiënt voor het maken van een probleemanalyse en indicatiestelling, in het hanteren van een therapeutische relatie, het (h)erkennen van overdracht en tegenoverdracht en het uitvoeren van een complexe behandelmethode zonder dat de werkwijze per zitting uitgeschreven staat.

Wet BIG

Het beroep psychotherapeut is opgenomen als basisberoep in de Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG). Deze wet heeft tot doel de kwaliteit van de beroepsuitoefening in de individuele gezondheidszorg te bevorderen en te bewaken.

Kinder- en jeugdpsychotherapie

Kinder- en jeugdpsychotherapie is bedoeld voor kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar en hun ouders of verzorgers.
Zij hebben uiteenlopende problemen op psychisch, sociaal-emotioneel of gedragsmatig gebied.
Deze vorm van psychotherapie wordt toegepast als de ontwikkeling van het kind verstoord dreigt te raken of stagneert. 

De therapie begint met het zorgvuldig in kaart brengen van het functioneren van het kind en zijn of haar omgeving, zoals ouders en school. Daarna wordt de behandeling gekozen die het best aansluit bij zijn of haar problematiek.
Tevens biedt de therapeut ouderbegeleiding of systeemtherapie aan in gezinsverband. 

Kinderen tot 12 jaar worden vaak behandeld in een spelkamer. Hier kan het kind allerlei spelmaterialen gebruiken om zich te uiten. 

Jongeren zitten vaker in een gesprekskamer.
Er is ook gezinspsychotherapie waarbij de behandeling gericht is op het hele gezin.
Dit is belangrijk wanneer gezinsleden onderdeel zijn van het probleem.